Bir pırlantanın çekiciliği, ister parmağa takılan bir yüzük olsun, ister bir kolyeye takılmış olsun, ışıltısından gelir. Kesin değeri taşın ne kadar iyi kesildiğine, rengine, boyutuna (“karat” da denir) ve herhangi bir kusurunun olup olmadığına göre belirlenir. Kaya ne kadar net, daha ağır, neredeyse renksiz ve ne kadar mükemmel kesilirse o kadar iyidir.
Bir pırlantanın bir yatırımcı için çekiciliği, yalnızca güzel görünmesi değil, aynı zamanda tutarlı bir yatırım getirisi sağlama geçmişine sahip olmasıdır (Pixabay)
Bir pırlantanın yatırımcı açısından çekiciliği, yalnızca güzel görünmesi değil, aynı zamanda tarihsel olarak tutarlı bir yatırım getirisi sağlamasıdır. Pazarın şeffaflığı ve mevcut değerli taşların çeşitliliği göz önüne alındığında, uzun vadeli fiyat verileri azdır. Ancak Tilburg Üniversitesi’nden Luc Renneboog’un 2015 yılında yazdığı bir makale, her yıl binlerce müzayedeyi analiz etti ve 1999 ile 2012 arasındaki ortalama getirinin, hisse senedi ve gayrimenkul getirisine rakip olduğunu buldu. Elmas sahipleri yılda %8 gibi ciddi bir kazanç elde edeceklerdi.
Ancak son zamanlarda bu istikrarlı getiriler yerini muazzam dalgalanmalara bıraktı. Elmas tedarikinde uzun süredir tekel sahibi olan bir konsorsiyum olan De Beers, 1 ila 2 karatlık nişan yüzüğü haline getirilebildiği için popüler bir kategori olan 2 ila 4 karatlık kesilmemiş taşların fiyatını %40 artırdı. Bir haber servisi olan Bloomberg’e göre. 13 Eylül’de şirket, talebi artırmak için ikonik “Bir Elmas Sonsuza Kadardır” reklam kampanyasını yeniden yayınlayacağını duyurdu.
Geçmişte istikrarlı getiriler kısmen istikrarlı talep sayesinde sağlandı. Tıpkı bir başka nadir ve değerli emtia olan altına yatırım durumunda olduğu gibi, elmas tutmanın mantığı da ekonomik belirsizlik zamanlarında en güçlü olma eğilimindedir. Aynı zamanda elmaslar öncelikle mücevherat için kullanılıyor, bu da fiyatların refah zamanlarında bile iyi performans gösterme eğiliminde olduğu anlamına geliyor.
Ancak en önemli faktör tekelci arzdı. Bir asırdan fazla bir süre boyunca De Beers değerli taş üretimine hakim olmayı başardı. Bay Renneboog’un da belirttiği gibi, bu piyasa yapısı iki şekilde istikrarlı fiyat artışlarına olanak sağladı. İlk olarak De Beers malzemeleri stoklayarak kıtlık yarattı. İkincisi, şirket spekülasyonu ve buna bağlı oynaklığı sınırladı. Her ne kadar De Beers 1980’lerde dünya elmas arzının yaklaşık %80’ini kontrol etse de, o zamandan bu yana bu pay, aralarında Rus rakibi Alrosa’nın da bulunduğu rakipler tarafından yutuldu. Şirket şu anda ihtiyacının yalnızca üçte birini üretiyor.
Laboratuvarlarda bir sorun daha ortaya çıkıyor. Yerdeki kayaları kazıp çıkarmak yerine karbon üzerine basılarak yapılan ve çıplak gözle aynı olan yapay değerli taşlar üretiyorlar. Bu tür taşlar 1980’lerden beri mevcut ancak 2018’de hala pazarın küçük bir kısmını oluşturuyordu; sadece birkaç puan. O zamandan beri, laboratuvarda yetiştirilen mücevherlerin sayısı giderek arttı ve pazar payları yaklaşık onda bire yükseldi.
De Beers istemeden bu geçişi hızlandırmış olabilir. Şirket, 2018 yılında laboratuvarda yetiştirilen elmasları en düşük fiyatlarla satmaya başladı; bu taşlar, çıkarılan elmasların fiyatının yaklaşık %80’ini oluşturuyordu. Amaç, laboratuarda yetiştirilen taşların çekiciliğini azaltmak için iki değerli taş türü arasında ayrım yapmaktı. New York merkezli bir nişan yüzüğü tedarikçisi olan Clear Cut, aynı noktaya değinmek için gerilla pazarlama taktiklerini benimsedi. Değeri 10.000 $ veya daha fazla olan bir yüzük satın alan müşterilere, şüpheli yerleri ziyaret ederken “seyahat yüzüğü” olarak kullanılabilecek, laboratuvarda yetiştirilen ücretsiz bir alternatif sunuyor. Laboratuarda yetiştirilen taşların çoğu artık benzer maden taşlarının fiyatının yalnızca %20-30’unu getiriyor.
De Beers, laboratuvarda yetiştirilen değerli taşların arzı arttıkça, iki taş türü arasındaki fiyat farkının artmaya devam edeceğini ve bu durumun yeni gelenleri çekici olmaktan çıkaracağını savunuyor. Ancak son fiyat hareketlerine bakılırsa taktiğin geri tepmesi muhtemel; sonuçta madencilik fiyatları laboratuvar fiyatlarının ardından düşüyor.
Kuşkusuz bu durum tamamen pazardaki yapısal bir değişimin sonucu olmayabilir. Amerikalı çiftler nişanlanmadan önce yaklaşık üç yıl buluşuyor ve Kovid-19 sayesinde 2020’de çok az kişi potansiyel kocalarla tanışmak üzere dışarıdaydı. Bu yıl alışılmadık derecede az sayıda insanın nişanlanması muhtemel.
Ancak bu, çok güçlü bir elmas kartelinin arzı azaltarak telafi edebileceği türden bir dalgalanmadır. Fiyatların düşürülmesi ise pazar gücünün azaldığının açık bir işaretidir. Bu soruyu soran veya yeni bir mücevher satın almak isteyenler için iyi bir haber. Değerli taşlara yatırım yapmayı düşünenler için bu daha az çekici.
Finansal piyasalar köşe yazarımız Buttonwood’dan daha fazlasını okuyun: İpotekinizi sonsuza kadar kilitlemeli misiniz? (7 Eylül) Yüksek tahvil getirileri Amerika’nın finansal istikrarını tehdit ediyor (29 Ağustos) Yatırımcılar neden sessiz borsalara bahis oynuyor (17 Ağustos)
Ayrıca: Buttonwood Sütunu adını nasıl aldı?
© 2023, The Economist Gazetesi Limited. Her hakkı saklıdır. The Economist’ten lisanslı olarak yayınlandı. Orijinal içeriğe www.economist.com adresinden ulaşılabilir.
Bir pırlantanın bir yatırımcı için çekiciliği, yalnızca güzel görünmesi değil, aynı zamanda tutarlı bir yatırım getirisi sağlama geçmişine sahip olmasıdır (Pixabay)
Bir pırlantanın yatırımcı açısından çekiciliği, yalnızca güzel görünmesi değil, aynı zamanda tarihsel olarak tutarlı bir yatırım getirisi sağlamasıdır. Pazarın şeffaflığı ve mevcut değerli taşların çeşitliliği göz önüne alındığında, uzun vadeli fiyat verileri azdır. Ancak Tilburg Üniversitesi’nden Luc Renneboog’un 2015 yılında yazdığı bir makale, her yıl binlerce müzayedeyi analiz etti ve 1999 ile 2012 arasındaki ortalama getirinin, hisse senedi ve gayrimenkul getirisine rakip olduğunu buldu. Elmas sahipleri yılda %8 gibi ciddi bir kazanç elde edeceklerdi.
Ancak son zamanlarda bu istikrarlı getiriler yerini muazzam dalgalanmalara bıraktı. Elmas tedarikinde uzun süredir tekel sahibi olan bir konsorsiyum olan De Beers, 1 ila 2 karatlık nişan yüzüğü haline getirilebildiği için popüler bir kategori olan 2 ila 4 karatlık kesilmemiş taşların fiyatını %40 artırdı. Bir haber servisi olan Bloomberg’e göre. 13 Eylül’de şirket, talebi artırmak için ikonik “Bir Elmas Sonsuza Kadardır” reklam kampanyasını yeniden yayınlayacağını duyurdu.
Geçmişte istikrarlı getiriler kısmen istikrarlı talep sayesinde sağlandı. Tıpkı bir başka nadir ve değerli emtia olan altına yatırım durumunda olduğu gibi, elmas tutmanın mantığı da ekonomik belirsizlik zamanlarında en güçlü olma eğilimindedir. Aynı zamanda elmaslar öncelikle mücevherat için kullanılıyor, bu da fiyatların refah zamanlarında bile iyi performans gösterme eğiliminde olduğu anlamına geliyor.
Ancak en önemli faktör tekelci arzdı. Bir asırdan fazla bir süre boyunca De Beers değerli taş üretimine hakim olmayı başardı. Bay Renneboog’un da belirttiği gibi, bu piyasa yapısı iki şekilde istikrarlı fiyat artışlarına olanak sağladı. İlk olarak De Beers malzemeleri stoklayarak kıtlık yarattı. İkincisi, şirket spekülasyonu ve buna bağlı oynaklığı sınırladı. Her ne kadar De Beers 1980’lerde dünya elmas arzının yaklaşık %80’ini kontrol etse de, o zamandan bu yana bu pay, aralarında Rus rakibi Alrosa’nın da bulunduğu rakipler tarafından yutuldu. Şirket şu anda ihtiyacının yalnızca üçte birini üretiyor.
Laboratuvarlarda bir sorun daha ortaya çıkıyor. Yerdeki kayaları kazıp çıkarmak yerine karbon üzerine basılarak yapılan ve çıplak gözle aynı olan yapay değerli taşlar üretiyorlar. Bu tür taşlar 1980’lerden beri mevcut ancak 2018’de hala pazarın küçük bir kısmını oluşturuyordu; sadece birkaç puan. O zamandan beri, laboratuvarda yetiştirilen mücevherlerin sayısı giderek arttı ve pazar payları yaklaşık onda bire yükseldi.
De Beers istemeden bu geçişi hızlandırmış olabilir. Şirket, 2018 yılında laboratuvarda yetiştirilen elmasları en düşük fiyatlarla satmaya başladı; bu taşlar, çıkarılan elmasların fiyatının yaklaşık %80’ini oluşturuyordu. Amaç, laboratuarda yetiştirilen taşların çekiciliğini azaltmak için iki değerli taş türü arasında ayrım yapmaktı. New York merkezli bir nişan yüzüğü tedarikçisi olan Clear Cut, aynı noktaya değinmek için gerilla pazarlama taktiklerini benimsedi. Değeri 10.000 $ veya daha fazla olan bir yüzük satın alan müşterilere, şüpheli yerleri ziyaret ederken “seyahat yüzüğü” olarak kullanılabilecek, laboratuvarda yetiştirilen ücretsiz bir alternatif sunuyor. Laboratuarda yetiştirilen taşların çoğu artık benzer maden taşlarının fiyatının yalnızca %20-30’unu getiriyor.
De Beers, laboratuvarda yetiştirilen değerli taşların arzı arttıkça, iki taş türü arasındaki fiyat farkının artmaya devam edeceğini ve bu durumun yeni gelenleri çekici olmaktan çıkaracağını savunuyor. Ancak son fiyat hareketlerine bakılırsa taktiğin geri tepmesi muhtemel; sonuçta madencilik fiyatları laboratuvar fiyatlarının ardından düşüyor.
Kuşkusuz bu durum tamamen pazardaki yapısal bir değişimin sonucu olmayabilir. Amerikalı çiftler nişanlanmadan önce yaklaşık üç yıl buluşuyor ve Kovid-19 sayesinde 2020’de çok az kişi potansiyel kocalarla tanışmak üzere dışarıdaydı. Bu yıl alışılmadık derecede az sayıda insanın nişanlanması muhtemel.
Ancak bu, çok güçlü bir elmas kartelinin arzı azaltarak telafi edebileceği türden bir dalgalanmadır. Fiyatların düşürülmesi ise pazar gücünün azaldığının açık bir işaretidir. Bu soruyu soran veya yeni bir mücevher satın almak isteyenler için iyi bir haber. Değerli taşlara yatırım yapmayı düşünenler için bu daha az çekici.
Finansal piyasalar köşe yazarımız Buttonwood’dan daha fazlasını okuyun: İpotekinizi sonsuza kadar kilitlemeli misiniz? (7 Eylül) Yüksek tahvil getirileri Amerika’nın finansal istikrarını tehdit ediyor (29 Ağustos) Yatırımcılar neden sessiz borsalara bahis oynuyor (17 Ağustos)
Ayrıca: Buttonwood Sütunu adını nasıl aldı?
© 2023, The Economist Gazetesi Limited. Her hakkı saklıdır. The Economist’ten lisanslı olarak yayınlandı. Orijinal içeriğe www.economist.com adresinden ulaşılabilir.