Erzurum'Da Kıtlama Ne Demek ?

Kaan

New member
**Erzurum’da Kıtlamanın Anlamı ve Kültürel Önemi**

Erzurum, tarihi, kültürel zenginlikleri ve kendine özgü gelenekleriyle tanınan bir şehirdir. Bu şehirdeki birçok kelime ve kavram, bölgenin kültürünü ve yaşam tarzını yansıtmaktadır. Erzurum’un geleneksel yemekleri ve yaşam biçimi kadar, halk arasında kullanılan bazı kelimeler de oldukça ilginçtir. Bu kelimelerden biri de "kıtlama"dır. Erzurum’da "kıtlama" kelimesi, özellikle halk arasında sıkça duyulsa da, pek çok kişi bu terimin tam anlamını bilmemektedir. Peki, Erzurum’da kıtlama ne demektir? Bu makalede, kıtlama kelimesinin anlamını, tarihsel arka planını ve Erzurum kültüründeki yerini inceleyeceğiz.

**Kıtlama Kelimesinin Tanımı**

Erzurum’da "kıtlama", aslında bir tür halk müziği türü ve buna ait bir şarkı söyleme biçimidir. Kıtlamalar, genellikle bir kişi tarafından söylenir ve toplumun çeşitli kesimlerinden insanların katıldığı, bazen düğünlerde, bazen de köylerde düzenlenen etkinliklerde çalınır veya söylenir. Kıtlamalar, genellikle çok hızlı ve ritmik bir şekilde söylenen şarkılardır. Erzurum halkının bu geleneği, bir araya geldiklerinde coşkulu bir şekilde söyledikleri ve birbirleriyle etkileşime geçtikleri bir tür performans biçimidir.

Kıtlamalar, halk müziği türü olarak, genellikle anonimdir yani yazarları genellikle bilinmez. Bu şarkılar, genellikle aşk, sevda, köy hayatı, tarım, hayvancılık ve bazen de günlük yaşamın zorluklarına dair konuları işler. Sözleri ise kısa ve öz olup, çoğunlukla halkın yaşayışını, duygularını ve düşüncelerini yansıtır.

**Kıtlamanın Erzurum Kültüründeki Yeri**

Erzurum halkı, geleneksel müzik ve danslarla iç içe bir yaşam sürmüştür. Kıtlamalar, Erzurum’un geleneksel eğlencelerinin vazgeçilmez unsurlarından biridir. Bu müzik türü, Erzurum’un soğuk ve sert kış aylarında, halkın bir araya gelip birbirleriyle sosyal bağlarını güçlendirmeleri için önemli bir fırsat yaratmıştır. Özellikle kırsal kesimde, akşamları köy meydanlarında veya evlerin avlularında yapılan kıtlama etkinlikleri, toplumsal dayanışmanın bir göstergesi olarak kabul edilebilir.

Kıtlamaların en büyük özelliği, şarkı söylemenin ötesinde bir sosyal etkinlik haline gelmesidir. Bu etkinliklerde insanlar sadece şarkı söylemekle kalmaz, aynı zamanda dans eder, sohbet eder ve geleneksel hikayeler anlatırlar. Bu tür etkinlikler, Erzurum’un köy yaşamının en önemli sosyal etkinliklerinden biridir. Bu yönüyle kıtlama, yalnızca bir müzik türü değil, aynı zamanda toplumsal hayatın bir parçasıdır.

**Kıtlamalar ve Erzurum Düğünleri**

Erzurum düğünlerinde kıtlama önemli bir yer tutar. Düğünler, Erzurum’da sadece iki kişinin bir araya gelmesi değil, tüm köyün veya mahallenin bir araya gelmesi anlamına gelir. Kıtlamalar, düğünlerin neşeli, coşkulu bir atmosferde geçmesini sağlar. Genellikle düğünlerin başlangıcında veya akşam saatlerinde, düğün sahiplerinin ve davetlilerin katıldığı kıtlama etkinlikleri yapılır. Bu etkinlikler, bölgenin kültürünü yansıtan renkli bir tablo oluşturur.

Erzurum’daki kıtlama etkinliklerinde, şarkı söyleyen kişilerin performansları oldukça önemli bir yer tutar. Yetenekli halk müziği sanatçıları, kıtlama söylerken hızlarını arttırarak, izleyicilerin coşkusunu doruğa çıkarırlar. Kıtlamaların hızlı ritmi ve melodisi, düğünlere katılanların enerjisini yükseltir. Birçok kıtlama, zamanla klasikleşmiş ve herkes tarafından bilinir hale gelmiştir.

**Kıtlamalar ve Sözleri**

Kıtlamaların sözleri, genellikle halkın yaşamına dair duygusal ve sosyal mesajlar içerir. Bu şarkılar, aşkı, sevgiyi, yaşamın zorluklarını, sevinçleri ve hüzünleri anlatır. Erzurum’daki kıtlama şarkılarının çoğu, kısa ama anlamlı sözlerden oluşur. Bu şarkıların sözleri, halk arasında kolayca hatırlanır ve zamanla toplumda geleneksel hale gelir.

Kıtlamaların sözlerinde kullanılan metaforlar ve benzetmeler, Erzurum halkının kültürel geçmişiyle paralel bir yapı gösterir. Erzurum’un coğrafyasına ve insanlarının yaşam biçimlerine dair ipuçları, bu şarkılarda sıklıkla yer alır. Kıtlamaların sözlerinde, aynı zamanda halkın yaşadığı zorluklar, ağaçlar, çiçekler, dağlar, kış şartları ve hayvanlar gibi doğal öğeler de sıkça yer alır.

**Kıtlamanın Sosyal Rolü ve Anlamı**

Erzurum’daki kıtlama geleneği, sadece müziğin ötesine geçen bir anlam taşır. Bu geleneksel etkinlikler, bölgedeki toplumsal yaşamın önemli bir parçasıdır. Kıtlamalar, topluluk üyelerinin birbirleriyle kaynaşmasına yardımcı olur. Bir araya gelerek şarkılar söylemek, dans etmek, ve hikayeler anlatmak, toplumsal bağları güçlendirir ve bireyler arasında dayanışma oluşturan bir ortam yaratır. Ayrıca, kıtlama şarkılarında, köyün veya mahallenin geçmişine dair hatıralar da yer alır. Bu şarkılar, bir tür hafıza işlevi görür ve geleneklerin kuşaktan kuşağa aktarılmasına yardımcı olur.

**Kıtlamanın Günümüzdeki Yeri**

Erzurum’da kıtlama geleneği, modernleşme ve küreselleşmenin etkisiyle bir miktar zayıflasa da, hala önemli bir kültürel etkinlik olarak varlığını sürdürmektedir. Günümüzde kıtlama etkinlikleri, özellikle geleneksel kutlamalarda, düğünlerde ve köy şenliklerinde devam etmektedir. Ayrıca, genç nesiller de sosyal medya ve dijital platformlar aracılığıyla kıtlama şarkılarını keşfetmekte ve bu geleneği yaşatmaya çalışmaktadır.

Kıtlamalar, sadece bir müzik türü olmanın ötesinde, Erzurum’un kültürel kimliğini yansıtan bir unsur olarak büyük bir öneme sahiptir. Bu gelenek, hem bölgedeki halk müziğinin gelişimine katkı sağlamış hem de Erzurum’un sosyo-kültürel yapısını şekillendiren bir rol oynamıştır.

**Sonuç**

Erzurum’da kıtlama, yalnızca bir müzik türü değil, aynı zamanda halkın sosyal yapısını, kültürünü ve yaşam biçimini yansıtan bir gelenektir. Erzurum’un soğuk ve sert kış koşullarında, kıtlama etkinlikleri halkın bir araya gelerek kaynaşmasına, eğlenmesine ve geçmişini hatırlamasına olanak tanır. Kıtlamalar, Erzurum’un kültürel mirasının önemli bir parçası olarak, hem geçmişten günümüze hem de geleceğe aktarılmaya devam edecektir. Bu gelenek, Erzurum’un kimliğini ve halkının yaşam tarzını yansıtan önemli bir kültürel ögedir.